توسعه پایدار و اقتصاد دانش‌محور، کلید تحول بخش معدن – جمهورآنلاین
به گزارش جمهور آنلاین، تورج زارع، مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) در نشست خبری با بیان اینکه “اولین باور من توجه به نیروی انسانی است”، تصریح کرد: هرجا به نیروی انسانی توجه واقعی شده و مدیران ارشد دانش و سواد کافی داشته‌اند، مجموعه‌ها موفق بوده‌اند. ما باید نظام حکمرانی خود در حوزه معدن را به‌خوبی بشناسیم و با تیم‌سازی از توان نیروهای متخصص استفاده کنیم.
وی با اشاره به چالش‌های محیط‌زیستی، گفت: متأسفانه ایران هفتمین کشور آلاینده جهان است و سهمی ۱.۹ درصدی در آلودگی جهانی دارد. درحالی‌که چین با ۲۹ درصد، بیشترین تأثیر را بر آلودگی کره زمین گذاشته است. تصمیمات پنجاه سال اخیر جهان، ما را به این نقطه رسانده و تغییرات اقلیمی، خشکسالی و بحران‌های کنونی نتیجه همین روند است.
ضرورت حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر
مدیرعامل ایمپاسکو با اشاره به ضرورت توسعه پایدار، گفت: اروپا بیش از ۵۰ درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند، اما سهم ایران کمتر از ۱۰ درصد است. ما باید در اکتشاف معادن و استفاده از انرژی‌های پاک، تحولی اساسی ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: در ایمپاسکو، اولویت ما نیروی انسانی، توسعه پایدار و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر است. تلاش می‌کنیم پروژه‌های تحقیقاتی را به اقتصاد دانش‌بنیان تبدیل کنیم.
اقتصاد دانش‌بنیان به جای اقتصاد منبع‌محور
زارع با مقایسه ایران و آلمان در صنعت مس، گفت: حجم بازار مس ایران حدود ۳ میلیارد دلار است، اما آلمان با واردات همین مقدار، ۵۰ میلیارد دلار ارزش‌افزوده ایجاد می‌کند. شیلی به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده مس، درآمدی مشابه ایران دارد، اما آلمان با تکیه بر دانش و نیروی انسانی، ثروت عظیمی خلق می‌کند.
وی تأکید کرد: ما باید از اقتصاد منبع‌محور به اقتصاد دانش‌بنیان حرکت کنیم. در ایمپاسکو، برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا با بسته‌های سرمایه‌گذاری سیستماتیک، اکتشاف معادن را تسریع کنیم. در مدل جدید، به‌جای واگذاری تک‌تک پروانه‌ها، بسته‌های سرمایه‌گذاری آماده شده‌اند.
فراخوان سرمایه‌گذاری در معادن آذربایجان غربی
زارع از فراخوان اخیر ایمپاسکو برای سرمایه‌گذاری در ۸ محدوده معدنی در آذربایجان غربی خبر داد و گفت: تا پایان هفته آینده پیشنهادهای بخش خصوصی دریافت می‌شود و برنده مشخص خواهد شد. این مدل برای اولین بار در کشور اجرا می‌شود و نظرات بخش خصوصی و رسانه‌ها برای بهبود آن ارزشمند است.
وی در ادامه گفت: هر یک از این بسته‌ها می‌تواند به کشف معادن بزرگی منجر شود. ما آماده دریافت نظرات و ایده‌های جدید هستیم تا در مسیر توسعه پایدار معادن ایران گام برداریم.
جزئیات سرمایه‌گذاری در بسته‌های اکتشافی معدنی/ انقلاب اکتشافی در راه است
مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در ادامه به تشریح جزئیات بسته‌های سرمایه‌گذاری اکتشافی پرداخت و گفت: در اولین بسته اکتشافی که برای ۸ محدوده معدنی در آذربایجان غربی پیش‌بینی شده، حجم سرمایه‌گذاری حدود ۴۱۰ میلیارد تومان است. برای هر پروانه اکتشاف، شرح خدمات مشخصی تعریف شده و پیش‌بینی می‌شود این پروانه‌ها پس از اکتشاف به معدن تبدیل شوند.
وی افزود: اگر این مدل نهایی شود، می‌توانیم به‌صورت موازی چندین بسته را به فراخوان بگذاریم. امیدواریم تا پایان سال، ۲۷۰ بسته معدنی با ارزش سرمایه‌گذاری بالا آماده شود که می‌تواند انقلابی در حوزه اکتشاف کشور ایجاد کند.
مزایای بسته‌های اکتشافی برای بخش خصوصی
زارع با اشاره به مزایای این طرح گفت: در این مدل، شرکتی بین دولت و بخش خصوصی تشکیل می‌شود و پروانه معدن به شرکت مشترک واگذار می‌شود. این روش برای اولین بار در کشور اجرا می‌شود و مزیت اصلی آن، سهولت در جذب سرمایه‌گذاران است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سهام‌های خرد یا روش‌های دیگر تأمین مالی کنند.
وی در پاسخ به سوالی درباره نقش بخش خصوصی در اکتشاف گفت: در اکثر کشورهای دنیا، بخش خصوصی در اکتشاف حضور فعال دارد. در ایران نیز اگرچه معادن بزرگ عمدتاً حاصل فعالیت‌های دولتی بوده‌اند، اما توان مالی دولت محدود است. این مدل جدید می‌تواند راهگشای جذب سرمایه‌های خصوصی در اکتشاف باشد.
ریسک ذاتی فعالیت‌های اکتشافی
مدیرعامل ایمپاسکو با اشاره به ریسک بالای سرمایه‌گذاری در اکتشاف گفت: این حوزه مانند خرید طلا نیست و ممکن است پس از ۵ سال اکتشاف، به معدن بزرگی با ارزش هزاران میلیارد تومان برسید یا نتیجه‌ای نگرفته باشید. اما ذات معدن همین است و سرمایه‌گذاران آگاه این ریسک را می‌پذیرند.
عملکرد چهارماهه ایمپاسکو در اکتشاف و معدنکاری
زارع به عملکرد شرکت در چهار ماهه اول سال اشاره کرد و گفت: برنامه اکتشافی امسال ۱۴۶ هزار متر حفاری بود که در چهار ماه اول، ۴۴ هزار و ۹۰۰ متر (۴۰ درصد بیش از برنامه) انجام شد. در حوزه معدنکاری نیز برنامه سالانه ۷۰ میلیون تن است که در چهار ماه اول، ۲۳ میلیون تن محقق شده است.
وی افزود: در مجتمع‌های تحت مدیریت شرکت مانند انگوران، موته و زرشوران، عملکرد بین ۹۰ تا ۱۱۰ درصد برنامه بوده است. البته مشکلاتی مانند کمبود گازوئیل و ناترازی انرژی، چالش‌های جدی برای معدنکاران ایجاد کرده است.
چالش‌های فناوری در معدنکاری ایران
مدیرعامل ایمپاسکو با مقایسه ایران و کشورهای پیشرفته گفت: متأسفانه ناوگان ماشین‌آلات معدنی ما به‌ویژه تحت تأثیر تحریم‌ها، با فناوری روز دنیا فاصله زیادی دارد. حتی عربستان سعودی اولین معدن دیجیتال خود را راه‌اندازی کرده، درحالی‌که ما در معدنکاری سنتی نیز با چالش مواجه هستیم.
ایمنی در معادن؛ نیازمند فرهنگ‌سازی
زارع در پایان به موضوع ایمنی در معادن پرداخت و گفت: ما در ایمپاسکو با تغییر ساختار دپارتمان ایمنی، پایگاه‌های امداد و نجات در مناطق زغال‌سنگی مانند طبس ایجاد کرده‌ایم. اما ایمنی تنها با دستورالعمل محقق نمی‌شود و نیازمند فرهنگ‌سازی در جامعه است. نیروی کار در محیطی آرام و بدون استرس، ایمنی را بهتر رعایت می‌کند. وی تأکید کرد: اگرچه آمار حوادث در معادن زغال‌سنگ کاهش یافته، اما باید واقعیت‌ها را بپذیریم و برای ارتقای فرهنگ ایمنی تلاش بیشتری کنیم.
