افزایش خرید طلا و موتور برق در مقابل کاهش خرید گوشی و پوشاک – جمهورآنلاین

به گزارش جمهور آنلاین، به نقل از گزارش سال ۱۴۰۳ دیجی کالا به عنوان یکی از مهم ترین فروشگاه های آنلاین کشور مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این گزارش سعی شده تا حد امکان از موارد مرتبط با این فروشگاه فاصله گرفته شود و از طریق داده‌های به دست آمده در این گزارش، شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و معیشتی و کاهش خرید مورد توجه قرار گیرد. به عبارتی واضح‌تر، گزارش دیجی‌کالا به مثابه داده‌های خامی بوده که به وسیله آن رفتارشناسی خرید و وضعیت معیشتی و فکری ایرانیان در سال ۱۴۰۳ سنجیده شده است.

در مجموع بررسی این گزارش نشان می‌دهد تلاش برای حفظ ارزش پول و معیشت و مقابله با ناترازی‌ها شاخصه مهم رفتار خرید ایرانیان است و در عین حال مجموعه مشتریان این گروه، در برخی خریدهای فرهنگی و مربوط به سبک زندگی نیز دارای رشد بوده‌اند.

رشد عجیب خرید طلا در بازار آنلاین، دغدغه حفظ ارزش پول

افزایش قیمت طلا در سال گذشته در کنار کاهش ارزش پول ملی، باعث شد این فلز گرانبها به ابزار سرمایه گذاری تبدیل شود و رشد غیرمنتظره خرید طلا پیام واضحی از گرایش مردم به سرمایه گذاری مستقیم در این بازار دارد.

همان گونه که دیده می‌شود، سفارش طلا، شمش طلا و سکه، هرسه رشد صد درصدی یا بیش از دو برابری داشته‌اند. آمار منتشر شده نشان دهنده یک تغییر قابل توجه در رفتار سرمایه گذاری مردم ایران است. رشد چشمگیر خرید طلا، شمش و سکه به وضوح بیانگر این است که مردم طلا را دیگر صرفا به عنوان یک کالای زینتی نمی بینند، بلکه به آن به چشم یک ابزار سرمایه گذاری امن و قابل اتکا در شرایط اقتصادی کنونی نگاه می‌کنند. این گرایش شدید به طلا که معمولا با هدف سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول صورت می گیرد، نشان دهنده نگرانی جامعه از تورم و تلاش برای یافتن مامنی برای حفظ دارایی های خود است.

رشد ۱۳۹درصدی خرید موتور برق، جنگ فردی علیه ناترازی

در تابستان و پاییز ۱۴۰۳ هم شاهد قطع برق بودیم و همین مساله باعث شد بخشی از مردم به دنبال خرید چراغ‌های اضطراری و موتور برق باشند و میزان خرید این کالاها رشد زیادی داشته باشد.

قطع برق در سال ۱۴۰۳ نه تنها یک بحران زیرساختی بود، بلکه به محرک جدی تغییر در رفتار مصرف کننده ایرانی تبدیل شد. رشد خرید تجهیزات تامین برق و روشنایی در فروشگاه‌ها نشان می‌دهد مردم در مواجهه با چالش‌های زیربنایی به جای انتظار برای حل ساختاری، به سمت راه حل های فردی و قابل خرید حرکت کرده‌اند.

شاخص دیگر، رشد ۲۵.۳ درصدی تعداد سفارش قطعات یدکی لوازم خانه است که می‌تواند از یک سو ناشی از افزایش خرابی آنها با قطع برق و از سوی دیگر تمایل به تعمیر لوازم به جای خرید وسیله نو باشد.

رشد ۵۷ درصدی خرید دستگاه تصفیه هوا؛ بازتابی از افزایش آگاهی مردم

سال ۱۴۰۳ بسیاری از روزها مدارس و حتی کسب و کارهای شهرهای مختلف به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند. افزایش روزهای آلودگی هوا باعث شد دستگاه تصفیه هوا خریداران بیشتری پیدا کند.

رشد ۵۷/۷ درصدی خرید دستگاه تصفیه هوا در سال ۱۴۰۳ نشان دهنده افزایش آگاهی عمومی و نگرانی نسبت به آلودگی هوا در ایران است. با توجه به اطلاعات موجود، آلودگی هوا در کلان شهرهایی مانند تهران، اهواز، مشهد، کرج و اصفهان در سالهای اخیر شدت یافته و رشد خرید دستگاه های تصفیه هوا در سال ۱۴۰۳ بازتابی از وخامت آلودگی هوا و افزایش آگاهی مردم از خطرات آن است. با توجه به آمار مرگ و میر و بیماریهای مرتبط با آلودگی این دستگاه ها دیگر یک کالای لوکس نیستند بلکه ضرورتی برای حفظ سلامت به ویژه در کلان شهرها محسوب می‌شوند. ضمنا این داده فرهنگ استفاده و هزینه کردن مردم برای حفظ سلامتی خود را نشان می‌دهد.

افزایش خرید آنلاین مواد خوراکی

خرید سوپرمارکتی آنلاین حالا دیگر تجربه‌ای خاص نیست و به رفتار عمومی برای بسیاری از مردم تبدیل شده است. این رشد انفجاری ناشی از اعتماد بیشتر و آشنایی خانواده‌ها با راحتی خرید دیجیتال است. کاربران زیادی سال پیش برای اولین بار از سوپرمارکت آنلاین خرید کردند که آن را می‌توان به نوعی شکست تابوی خرید آنلاین مواد خوراکی در کشور دانست.

رشد شدید خرید کالاهای اساسی از فروشگاه‌های آنلاین نشان دهنده تبدیل شدن خرید بعضی از کالاها مثل روغن به خرید دیجیتال دائمی است. بسیاری از کاربران حالا ما یحتاج اساسی خود را هم آنلاین تهیه می‌کنند.

رشد خرید غذاهای آماده؛ بازتاب اقتصاد زمان محور

رشد ۵۶ درصدی سفارش غذاهای آماده و نیمه آماده بازتابی روشن از اقتصاد زمان محور و افزایش فشارهای روانی و معیشتی در زندگی شهری امروز است در شرایطی که افراد – فارغ از جنسیت – با کمبود زمان و بار مسئولیتهای متنوع مواجهند، مصرف این نوع محصولات راهی برای مدیریت منابع شخصی (زمان، انرژی و تمرکز) شده است. افزایش اشتغال در هر دو جنس، سبک زندگی سریع تر و نیاز به حفظ بهره وری فردی از عوامل کلیدی این تغییر الگوی مصرف هستند.

کاهش خرید انواع گوشی

از نکات مهم این گزارش، کاهش خرید موبایل است، از گوشی های اقتصادی تا میان رده و دیگر موارد. این کاهش به ویژه در این فروشگاه که گوشی تلفن همراه شاخصترین کالای آن به شمار می‌رود، معنی دار است.

کاهش خرید پوشاک در مقابل افزایش خرید لوازم آرایشی و بهداشتی

سال ۱۴۰۳ سفارش پوشاک کاهش داشت، هرچند این کاهش چشمگیر نبود. مشتریان سال گذشته پوشاک برند هم کمتر سفارش دادند.

تعداد سفارش لوازم آرایشی و بهداشتی سال گذشته رشد داشت و این کالاها همچنان طرفدار دارند.

رشد ۱۲۹ درصدی خریدهای اعتباری

سال ۱۴۰۳ خرید قسطی و اعتباری رشد داشت، به خصوص خرید اعتباری رشد بالایی را تجربه کرد. در سال ۱۴۰۳ تورم بالا باعث تغییر عمیق در اولویتها و شیوه‌های خرید مردم شده است. مردم به دنبال قیمت بهتر و راه‌های انعطاف پذیرتر پرداخت خرید قسطی و اعتباری بوده‌اند.

زندگی جریان دارد، رشد خرید کتاب، اسباب بازی و وسایل سفر
داده‌های این گزارش نشان می‌دهد در کنار فشارهای معیشتی، زندگی جریان دارد و خرید کتاب از این فروشگاه ۱۳.۹۶ درصد رشد داشته است. همچنین فروش تعدادی اسباب بازی و
وسایل کودک و نوزاد با ۱۲.۵۷ درصد و فروش تعدادی کالای سفر با ۱۶.۹ درصد رشد همراه بوده که نشان می‌دهد همچنان فرهنگ و تفریح مشتری خود را دارد؛ گرچه شاید تعمیم این داده به کل جامعه امکان پذیر نباشد.

کدام استانها بیشتر خرید آنلاین را کردند؟

بوشهری‌ها در سال ۱۴۰۳ هم مانند سال ۱۴۰۲ گران ترین کالاها را خریدند. اهالی این استان با خرید طلا، کالای دیجیتال، مد و پوشاک و لوازم خانگی برقی رکورددار گرانترین سفارشها شدند. اما این که سر این موضوع چیست، مشخص نیست! پس از بوشهر مردم استانهای تهران و همدان خریدهای گران داشتند.

چه روز و ساعتی خرید آنلاین بیشتر صورت می‌گیرد؟

شنبه پربازدیدترین روز هفته در خرده فروشی‌های آنلاین است و همان روز هم بیشترین خرید اتفاق می‌افتد. ساعت ۲۱ شاهد بیشترین بازدید هستیم و ۲ ساعت بعد و در ساعت ۲۳ بیشترین خریدها ثبت می‌شود! بازدیدها در ساعات غیرکاری (شب) و روزهای خاص کمپین بلک فرایدی افزایش پیدا کرده که نشان دهنده حساسیت کاربران به رویدادهای ویژه‌ای است که این فروشگاههای آنلاین برگزار می‌کنند.

جمع بندی

۱. افزایش ۱۲۶ درصدی خرید شمش و ۱۰۸ درصدی سکه طلا نشان می دهد با توجه به پایین آمدن قدرت خرید مردم و راکد بودن وضعیت مسکن، طلا از مهم ترین ابزارهای سرمایه گذاری ایرانیان در یک سال گذشته و در رقابت نزدیکی با دلار و ارزهای دیجیتال برای ذخیره و حفظ ارزش سرمایه محسوب می‌شود.

۲. رشد ۱۳۹ درصدی خرید موتور برق و ۵۷ درصدی دستگاه تصفیه هوا با اینکه به نظر نمی‌رسد هزینه بهای این اقلام ناچیز نیز باشد، نشان می‌دهد بخشی از طبقه متوسط با توجه به ادامه دار شدن مشکل کم آبی، بی برقی و بحران آلودگی هوا سعی کرده‌ند این مشکلات اجتماعی را هرچند برای کوتاه مدت خودشان، به صورت فردی حل و فصل کنند.

۳. رشد ۱۳۴ درصدی اقلام سوپرمارکتی و ۹۶ درصدی برنج نشان می دهد دیگر تابوی خرید اقلام معیشتی و سوپر مارکتی از سوی خرده فروشی های آنلاین شکسته شده و شایعات در خصوص تحویل کالاهای بنجل و فاسد در بستر آنلاین آنچنان درست و دقیق نیست؛ مضافا اینکه کمبود وقت و فشارهای کاری نیز مزید بر علت شده تا در کلان شهرها با چنین رفتاری از سوی مردم مواجه شویم.

۴. کاهش ۳ درصدی خرید پوشاک در مقابل افزایش ۱۸ درصدی خرید لوازم آرایشی و بهداشتی نشان میدهد با وجود تورم و گرانی، آن بخش از سبد خانوارهای ایرانی که ضعیف و کوچک شده بخش مربوط به پوشاک بوده و خانواده های ایرانی با وجود گران شدن کالاهای آرایشی و بهداشتی باز هم از خرید این گونه موارد غفلت نکرده و صرفه جویی‌ها نیز بیش از لوازم آرایشی مصروف البسه و پوشاک شده است.

۵. رشد ۱۲۹ درصدی خریدهای اعتباری و ۱۴ درصدی خریدهای قسطی در یک سال گذشته نیز بر تضعیف بیشتر نقدینگی در یک سال گذشته و روی آوردن به قسط و اعتبار از سوی خانواده ها دلالت دارد.

۶. برخلاف پیش‌بینی‌ها، اعیان ترین شهر ایران از نظر میزان خرید از فروشگاه آنلاین در دو سال گذشته نه تنها تهران نبوده بلکه به شهر به ظاهر محروم بوشهر اختصاص یافته است. جالب است که بعد از تهران، همدانی‌ها سومین شهری بودند که بیشترین نقدینگی را وارد بازار خرده فروشی های آنلاین کردند.

۷. زمان بندی خرید کالا از فروشگاه‌های آنلاین نیز داده‌های جالبی را نشان می‌دهد؛ به نحوی که برخلاف تصور عمومی که روزهای آخر هفته را زمان اصلی خرید در نظر می‌گیرند، داده ها نشان می‌دهد روز شنبه بیشترین ترافیک خرید را در طول هفته به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، کاربران فروشگاه های آنلاین ترجیح داده‌اند در ساعات غیر اداری و ساعات پایانی شب(حد فاصل ۲۱تا ۲۳) بازدیدهای خود را انجام داده و خریدها را نهایی کنند.