کاهش جهانی ارزش دلار و احتمال تغییرات ساختاری بازارهای مالی دنیا – جمهورآنلاین
تحولات ژئوپلیتیکی در منطقه خاورمیانه، تنش‌های اخیر و درگیری بین ایران و اسرائیل که به تازگی شاهد آن بودیم، همچنین نگرانی‌های به وجود آمده درباره استقلال فدرال رزرو در کنار سایر عوامل به نظر میرسد جایگاه و ارزش دلار به‌عنوان ارز ذخیره غالب جهان دستخوش اما و اگرهایی کرده و موجب شده تا دلار جهانی به کف قیمت چند ساله خود سقوط کند.
به گزارش جمهورآنلاین به نقل از تجارت ۱۰۰: الهام صادقی| ارزش جهانی دلار آمریکا در خرداد ۱۴۰۴ با نوسانات قابل‌توجهی مواجه شد که نتیجه ترکیبی از عوامل ژئوپلیتیکی و اقتصادی داخلی بود. تشدید تنش‌ها بین ایران و اسرائیل، سپس اعلام آتش‌بس، نوسانات کوتاه‌مدتی را در ارزش دلار، به‌ویژه در بازارهای منطقه‌ای مانند ایران، ایجاد کرد.
همزمان، نگرانی‌ها درباره استقلال بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) که با انتقادهای عمومی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، و اعلام قصد او برای معرفی جایگزینی تا شهریورماه یا مهرماه ۱۴۰۴ تشدید شد، اعتماد به سیاست‌های پولی آمریکا را تضعیف کرد.
این تحولات، همراه با پیامدهای تورمی تعرفه‌های تجاری مورد پیش‌بینی، باعث شد دلار به پایین‌ترین سطح چندساله خود در برابر ارزهای اصلی مانند یورو، پوند استرلینگ، فرانک سوئیس و ین ژاپن برسد. در همین حال، افزایش محبوبیت دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین نشان‌دهنده تغییر گسترده در دیدگاه سرمایه‌گذاران است که جایگاه دلار به‌عنوان ارز ذخیره جهانی را بیش از پیش به چالش می‌کشد.
زمینه ژئوپلیتیکی
درگیری بین ایران و اسرائیل تأثیر قابل‌توجهی بر بازارهای ارزی، به‌ویژه در ایران، داشت. در ۲۳ خردادماه امسال گزارش‌هایی از حملات اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران و واکنش متقابل ایران، عدم اطمینان را افزایش داد و تقاضا برای دارایی‌های امن مانند دلار آمریکا را در کوتاه‌مدت بالا برد.
در بازار آزاد ایران، دلار در ۲۳ خردادماه به رکورد در محدوده قیمتی ۹۴ هزار تومان رسید که نشان‌دهنده افزایش عدم اطمینان اقتصادی و سیاسی بود.
با این حال، اعلام آتش‌بس در سوم تیر امسال منجر به اصلاح شدید قیمت شد و دلار در بازار هرات ایران بیش از چهار هزار تومان کاهش یافت، زیرا بازارها به ثبات بازگشتند.
همچنین در سطح جهانی، دلار در ابتدا به دلیل جایگاه خود به‌عنوان دارایی امن در طول درگیری تقویت شد.
گزارش وال استریت ژورنال از تقویت موقت دلار پس از حمله اسرائیل به ایران خبر داد.
اما این افزایش کوتاه‌مدت بود، زیرا آتش‌بس خطر ژئوپلیتیکی را کاهش داد و توجه بازار به عدم اطمینان‌های سیاست داخلی آمریکا معطوف شد.
استقلال فدرال رزرو و فشارهای سیاسی
دلار آمریکا در خردادماه امسال به دلیل نگرانی‌ها درباره استقلال فدرال رزرو تحت فشار قابل‌توجهی قرار گرفت. انتقادهای عمومی دونالد ترامپ از جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، با توصیف سیاست‌های او به‌عنوان «وحشتناک» و اعلام قصد او برای معرفی جایگزینی تا شهریور یا مهر ۱۴۰۴، ترس از مداخله سیاسی در سیاست پولی را افزایش داد. این اقدامات اعتماد سرمایه‌گذاران را تضعیف کرد و باعث شد دلار به پایین‌ترین سطح چندساله خود در برابر ارزهای اصلی برسد.
براین اساس امروز؛ پنج‌شنبه، دلار به پایین‌ترین سطح چندساله خود رسید، این در حالی بود که یورو با ۰.۴ درصد افزایش به ۱.۱۷۱۰ دلار رسید، بالاترین سطح از شهریورماه سال ۱۴۰۰، اگرچه بعداً به ۱.۱۶۸۰ دلار تثبیت شد.
همچنین پوند با ۰.۳ درصد افزایش به ۱.۳۷۲۳ دلار رسید، رکوردی که از دی ۱۴۰۰ بی‌سابقه بود. علاوه براین دلار به ۰.۸۰۲۵۵ فرانک سقوط کرد، پایین‌ترین سطح در بیش از یک دهه به شمار می‌رودو از سوی دیگر دلار با ۰.۴ درصد کاهش به ۱۴۴.۵۷ ین رسید و شاخص دلار به ۹۷.۲۶۵ واحد افت کرد، پایین‌ترین سطح از اوایل ۱۴۰۱.
شهادت جروم پاول در سنا در چهارم تیر بر رویکرد محتاطانه در سیاست پولی تاکید کرد و به خطرات تورمی ناشی از تعرفه‌های تجاری پیشنهادی ترامپ اشاره داشت. اظهارات پاول بر تعهد فدرال رزرو به حفظ ثبات قیمت‌ها، به رغم فشارهای سیاسی، تأکید کرد.
با این حال، انتظارات بازار برای کاهش نرخ بهره افزایش یافت و معامله‌گران احتمال کاهش نرخ در نشست تیر امسال را از ۱۲ درصد به ۲۵ درصد افزایش دادند و پیش‌بینی کردند تا پایان سال ۶۴ واحد پایه کاهش نرخ اعلام شود.
تعرفه‌های تجاری، پیامدهای اقتصادی و ظهور دارایی‌های دیجیتال
سیاست‌های تجاری دونالد ترامپ، به‌ویژه مهلت ۱۸ تیر سال جاری برای توافق‌های تجاری جدید، فشار بیشتری بر دلار وارد کرد. تحلیلگران بانک جی‌پی‌مورگان هشدار دادند که تعرفه‌های بالاتر می‌تواند رشد اقتصادی آمریکا را کند کرده و تورم را افزایش دهد، و احتمال رکود اقتصادی را به ۴۰ درصد برساند.
ترکیب تورم ناشی از تعرفه‌ها و عدم اطمینان سیاسی باعث بازنگری در نقش دلار به‌عنوان ارز ذخیره اصلی جهان شده است، و رویترز پایان «استثناگرایی آمریکایی» را عامل کلیدی کاهش اخیر ارزش دلار عنوان کرد.
در میان مشکلات دلار، دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین جایگاه برجسته‌ای پیدا کرده‌اند. جروم پاول، در پاسخ به سناتور سینتیا لومیس در جلسه کمیته بانکی سنا، به پذیرش رو به رشد ارزهای دیجیتال در جریان اصلی اشاره کرد. او اظهار کرد که فدرال رزرو در حال بازنگری سیاست‌های خود در مورد دارایی‌های دیجیتال است، به‌ویژه با توجه به خطرات مرتبط با استیبل‌کوین‌ها تحت بند ۳(۱۹) مقررات موجود.
این تغییر با عملکرد قوی بیت‌کوین همزمان شده است، به‌طوری که قیمت آن پس از اظهارات قبلی ترامپ درباره جایگزینی پاول، تلاش کرد تا سطح ۱۰۵,۰۰۰ دلار را بازپس گیرد. افزایش دارایی‌های دیجیتال نشان‌دهنده تغییر گسترده سرمایه‌گذاران از دارایی‌های امن سنتی مانند دلار است، به‌ویژه با کاهش اعتماد به سیاست پولی آمریکا.
پیش‌بینی از چشم‌انداز بازار
تونی سیکامور، تحلیلگر شرکت آی‌جی، پیش‌بینی می‌کند که دلار در کوتاه‌مدت به دلیل جریان‌های متعادل‌سازی پایان ماه و پایان سه‌ماهه حمایت خواهد شد.
با این حال، چشم‌انداز کلی به دلیل فشارهای مداوم از سیاست‌های تعرفه‌ای، عدم اطمینان‌های فدرال رزرو و جذابیت رو به رشد دارایی‌های جایگزین مانند بیت‌کوین و طلا، نزولی باقی می‌ماند. قدرت یورو، که ناشی از خوش‌بینی نسبت به سرمایه‌گذاری‌های دفاعی و زیرساختی اروپا است، موقعیت ضعیف دلار را بیش از پیش برجسته می‌کند.
در ایران، تثبیت ارزش دلار در بازار آزاد پس از آتش‌بس، تاثیر رویدادهای ژئوپلیتیکی بر پویایی ارزهای محلی را نشان می‌دهد. با این حال، مسیر جهانی دلار احتمالاً تحت تأثیر سیاست‌های داخلی آمریکا و پیامدهای تورمی آنها شکل خواهد گرفت که تأثیرات قابل‌توجهی بر تجارت و سرمایه‌گذاری جهانی خواهد داشت.
به هر حال ارزش دلار آمریکا در خرداد ۱۴۰۴ بازتاب تعامل پیچیده‌ای از ثبات ژئوپلیتیکی و چالش‌های سیاست داخلی است.
در شرایطی که درگیری ایران و اسرائیل و آتش‌بس بعدی نوسانات موقتی را ایجاد کرد، کاهش گسترده ارزش دلار ناشی از نگرانی‌ها درباره استقلال فدرال رزرو، فشارهای تورمی ناشی از تعرفه‌های تجاری و پذیرش رو به رشد دارایی‌های دیجیتال است.
کاهش جهانی ارزش دلار و احتمال تغییرات ساختاری بازارهای مالی دنیا را قوت میبخشد و شاید بتوان گفت؛ با حرکت بازارها در میان این عدم اطمینان‌ها، جایگاه دلار به‌عنوان ارز ذخیره غالب جهان با بررسی‌های فزاینده‌ای مواجه است که پیامدهای عمیقی برای ثبات اقتصادی جهانی دارد.
